Kỷ niệm 68 năm Ngày Chiến thắng Điện Biên Phủ (7.5.1954 - 7.5.2022):​​​​​​​ Những dấu ấn vinh quang

VHO- Lần đầu tiên một bức tranh sơn dầu kích thước lớn (190 x 490cm), vẽ trên toan liền khổ về chủ đề Chiến đấu và chiến thắng Điện Biên Phủ sẽ được triển lãm tại Việt Nam. Đây là kết quả nỗ lực gần một thập kỷ lao động nghệ thuật không mệt mỏi của họa sĩ Mai Duy Minh, kể từ khi có ý tưởng cho đến khi bức tranh chính thức hoàn thành vào cuối năm 2021.

Tác phẩm sơn dầu “Đại tướng Võ Nguyên Giáp”, kích thước 89x89cm

 Triển lãm hội họa Điện Biên Phủ của họa sĩ Mai Duy Minh sẽ mở cửa đúng dịp kỷ niệm 68 năm Ngày Chiến thắng Điện Biên Phủ (7.5.1954 - 7.5.2022) tại Nhà Bảo tàng của Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam.

Triển lãm diễn ra từ ngày 7 - 20.5.2022. Bức tranh sơn dầu có kích thước lớn (190 x 490cm) với tiêu đề Điện Biên Phủ là một trong hai tác phẩm chính của triển lãm. Đây là tác phẩm hội họa liền khổ lớn nhất về chủ đề chiến đấu và chiến thắng Điện Biên Phủ tính đến nay tại Việt Nam. Họa sĩ Mai Duy Minh - một tác giả thế hệ 7X đã chuyển tải được những khát khao khắc họa chân thực, sống động về những hy sinh, gian khổ của thế hệ cha anh trong cuộc chiến làm nên “thiên sử vàng” trong lịch sử dân tộc để gửi tới công chúng yêu nghệ thuật.

Kể từ cuối năm 2011, sau khi trưng bày bức tranh sơn dầu Miền đất hứa, tác phẩm được cho là lớn nhất của một cá nhân tại thời điểm đó (200 x 540cm), họa sĩ Mai Duy Minh đã khởi động sáng tác bức sơn dầu lớn tiếp theo với chủ đề cuộc chiến bảo vệ độc lập dân tộc mà đỉnh cao là chiến thắng Điện Biên Phủ “chấn động địa cầu” năm 1954. Mai Duy Minh bộc bạch, bức sơn dầu Điện Biên Phủ được anh dự định hoàn thành trong 3 năm, nhưng kết quả lại kéo dài đến 10 năm.

 “Điện Biên Phủ” là tác phẩm sơn dầu liền khổ lớn nhất (190 x 490cm) về chủ đề chiến đấu và chiến thắng Điện Biên Phủ tính đến nay tại Việt Nam

Trong 10 năm đó, để có chất liệu và cảm xúc cho tác phẩm, Mai Duy Minh đã thực hiện nhiều chuyến đi điền dã Điện Biên bằng xe máy, tiếp xúc với một số cựu chiến binh vẫn minh mẫn nhớ lại sự kiện đó, tìm đọc tài liệu liên quan đến cuộc kháng chiến trường kỳ 9 năm từ đa chiều quan điểm, góc nhìn. Là thế hệ sinh ra và lớn lên trong hòa bình, Mai Duy Minh đã cố gắng tìm kiếm câu trả lời cho riêng cá nhân anh về cách mà các thế hệ người Việt Nam đã bền bỉ đi qua mọi gian khổ để bảo vệ nền độc lập dân tộc. Những nỗ lực tìm kiếm và lắng nghe mọi vang vọng từ quá khứ chiến đấu anh dũng ấy của cha anh đi trước đã được anh chắt chiu, hội tụ trong bức tranh Điện Biên Phủ.

Chia sẻ rằng 10 năm không chỉ là một hành trình dài mà còn đòi hỏi nhiều công sức, tiền bạc để hoàn thành tác phẩm, Mai Duy Minh cho biết: “Năm nào cũng ít nhất một lần tôi đi điền dã Điện Biên Phủ. Từ khi có ý tưởng này, tôi đã phải tìm cách mua được sơn nhãn hiệu Rembrandt từ Hà Lan, rất khó khăn. Về sau, việc nhập khẩu họa cụ ở nước mình phát triển hơn, nên tôi cũng đỡ vất vả...”.

Điều đặc biệt là để có một tác phẩm cỡ lớn hoàn chỉnh, đã có hàng trăm ký họa, nhiều phác thảo sơn dầu kích cỡ nhỏ đã được anh thực hiện. Khác với hình ảnh tư liệu thường thấy về Điện Biên Phủ, lá cờ của người lính đứng trên hầm De Casterie trong tranh của Mai Duy Minh căng gió nhưng không nguyên vẹn. Họa sĩ bộc bạch: “Đó là hình dung của cá nhân tôi, một kẻ hậu sinh, bao trùm lên những gian khổ, mất mát và vinh quang của cuộc chiến này...”.

Bức tranh kích cỡ lớn thứ hai tại triển lãm là tác phẩm sơn dầu Đại tướng Võ Nguyên Giáp (kích thước 89 x 89cm), được Mai Duy Minh hoàn thành trong vòng 4 năm, từ 2017-2021.

 Một bức ký họa của Mai Duy Minh trưng bày trong triển lãm

Tại triển lãm, họa sĩ Mai Duy Minh còn trưng bày 86 trong tổng số hàng trăm ký họa chì, bút bi, bút sắt và phác thảo chì, sơn dầu ở nhiều kích thước khác nhau, phác họa phần nào hành trình dài một mình thực hiện dự án nghệ thuật này của anh.

Sinh năm 1976 tại Hải Phòng, năm 1999, Mai Duy Minh tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Hà Nội (nay là Đại học Mỹ thuật Việt Nam). Hiện anh đang sinh sống và sáng tác tại TP Hải Phòng. Mai Duy Minh từng thực hiện các triển lãm cá nhân: Bụi đời (Viện Goethe, Hà Nội, 2006); Tổ hợp không gian (Atena gallery, số 7 Hai Bà Trưng, Hà Nội, 2002). Điện Biên Phủ là triển lãm cá nhân thứ 3. Mai Duy Minh cũng từng tham gia nhiều triển lãm nhóm nổi bật khác. Trong đó, triển lãm cá nhân lần thứ hai mang tên Bụi đời được xem là một dấu ấn nghề nghiệp đáng kể của Mai Duy Minh. Tại thời điểm này, Giám đốc Viện Goethe X. Augustin nhận xét: “Không chạy theo những cầu kỳ, phá cách của nghệ thuật đương đại, Mai Duy Minh là một gương mặt độc đáo rất đáng chú ý trong thế hệ họa sĩ trẻ...”. 

MAI PHƯƠNG